Điều kiện để được ly hôn sớm

Tiếp tục duy trì một cuộc hôn nhân không còn hạnh phúc thực sự là một gánh nặng cho những người trong cuộc. Nếu không nhận được sự thuận tình ly hôn thì một bên vợ hoặc chồng hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết cho ly hôn đơn phương.

Ly hôn đơn phương là gì?

Ly hôn đơn phương là ly hôn theo yêu cầu của một bên, tức chỉ có một trong hai vợ chồng hoặc cha mẹ, người thân thích của một trong hai bên yêu cầu chấm dứt quan hệ hôn nhân.

Mặc dù quan hệ hôn nhân được nam và nữ (đủ điều kiện kết hôn) xác lập trên cơ sở tự nguyện, tuy nhiên, trong một số trường hợp, Tòa án vẫn cho phép chấm dứt quan hệ hôn nhân dựa trên yêu cầu của một bên trong một số trường hợp cụ thể.

Các trường hợp và điều kiện ly hôn đơn phương

Trường hợp 1: Khi có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

Căn cứ tinh thần Nghị quyết 02/2000/NQ-HĐTP thì hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng khi:

– Vợ, chồng không thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau như người nào chỉ biết bổn phận người đó, bỏ mặc người vợ hoặc người chồng muốn sống ra sao thì sống, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, nhắc nhở, hoà giải nhiều lần.

– Vợ hoặc chồng luôn có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau, như thường xuyên đánh đập, hoặc có hành vi khác xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của nhau, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, đoàn thể nhắc nhở, hoà giải nhiều lần.

– Vợ chồng không chung thuỷ với nhau như có quan hệ ngoại tình, đã được người vợ hoặc người chồng hoặc bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, nhắc nhở, khuyên bảo nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình;

Nếu thực tế cho thấy đã được nhắc nhở, hoà giải nhiều lần, nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình hoặc vẫn tiếp tục sống ly thân, bỏ mặc nhau hoặc vẫn tiếp tục có hành vi ngược đãi hành hạ, xúc phạm nhau, thì có căn cứ để nhận định rằng đời sống chung chồng không thể kéo dài được.

Mục đích của hôn nhân không đạt được là không có tình nghĩa vợ chồng; không bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, chồng; không tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín của vợ, chồng; không tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của vợ, chồng; không giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển mọi mặt.

Như vậy, khi một trong hai bên vợ hoặc chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ chồng (không chung thủy, không tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ lẫn nhau) khiến cho cuộc hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được thì bên còn lại có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết cho ly hôn đơn phương.

Theo thủ tục Tố tụng Dân sự thì Tòa án sẽ thụ lý yêu cầu ly hôn của vợ hoặc chồng và sau đó tiến hành hòa giải tại Tòa, nếu hòa giải không thành thì Tòa án sẽ giải quyết cho ly hôn đơn phương trong trường hợp này.

Trường hợp 2: Ly hôn với người bị Tòa án tuyên bố mất tích.

Theo quy định của Bộ luật Dân sự, một người bị tòa án tuyên bố mất tích khi người đó biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã được áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết và được Tòa án tuyên bố người đó mất tích dựa theo yêu cầu của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Khi vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.

Trong trường hợp này, việc ly hôn xuất phát từ ý chí của một bên, do bên kia không thể có ý kiến về việc ly hôn này, Tòa án sẽ cho phép vơ, chồng của người bị tuyên bố mất tích ly hôn.

Trường hợp 3: Khi vợ hoặc chồng đang bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của bản thân, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần.

Cha, mẹ, người thân thích khác là người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Như vậy, về nguyên tắc nếu một bên vợ, chồng không đồng ý việc ly hôn thì quan hệ hôn nhân vẫn có thể chấm dứt từ Quyết định của Tòa án cho phép đơn phương ly hôn trong 3 trường hợp kể trên.

Ngoại lệ:

Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn đơn phương trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng xin đơn phương ly hôn thì Tòa án vẫn sẽ chấp thuận.